"Кара такта, мугалим жана парта" - биздин көбүбүзгө тааныш билим берүүнүн мындай ыкмасы жыл сайын актуалдуулугун жоготуп баратат. Ал эми кеп жалпысынан азыркы дүйнөдө гана эмес, балдардын өзүндө да. Анткени, жаңы муундар жаңы ыкмаларды талап кылат.

Кошумчалай кетсек, коронавирус пандемиясы көптөгөн көйгөйлөрдү, анын ичинде билим берүү тармагындагы көйгөйлөрдү да ачыкка чыгарды. Бүгүн биз "MUGALIM" кыргыз долбоору тууралуу сөз кылабыз, анын максаты мугалимдерге онлайн окутууга өтүүдө жардам берүү.

Ошентип, коронавирус пандемиясынан кийинки кризис онлайн билим берүүнү жана электрондук окутуу платформаларын өнүктүрүүгө олуттуу түрткү болду. Пандемия дүйнө жүзү боюнча билим берүү тутумдарынын олуттуу үзгүлтүккө учурашына алып келди. Мектептердин жабылышы билим берүүдөгү ондогон жылдардагы ийгиликтерди жокко чыгарып, балдардын билим деңгээлине орду толгус зыян келтирди. Кыргызстан да четте калган жок, мугалимдердин жаңы платформаларга ыңгайлашуусу кыйын болду. Оксана Григорьевна, орто мектептин мугалими өз тажрыйбасы менен бөлүштү, анын ишинде көп нерсе өзгөрдү, анткени бүтүндөй окуу планын онлайн форматка өзгөртүү керек деп эч ким ойлогон эмес.

«Биз бул форматта окутууда көйгөйлөргө туш болдук. Ар бир мугалим колунан келишинче онлайн иштөөгө өтүштү. Мен жана менин кээ бир кесиптештерим MUGALIM долбооруна кирдик, платформа бардык кызыккан мугалимдер үчүн жеткиликтүү жана ыңгайлуу. Материал түшүнүктүү болду, биз курска эң ыңгайлуу убакытты тандап алдык. Бүткөндөн кийин мен оңой сабактарымды пландаштырып, тесттерди жана текшерүү иштерин түзө алдым. Анын үстүнө кошумча жумуш таап, азыр онлайн мектепте мугалим болуп эмгектенем».

                                Оксана Григорьевна, Ысык-Көл облусу, №1 Л.Толстой атындагы орто мектеп гимназиянын математика мугалими

MUGALIM платформасы салттуу форматта иштөөгө көнүп калган мугалимдер үчүн кандайдыр бир куткаруучу болуп калды. Платформанын жаратуучулары катышуучулардын 97% мугалим аялдар экенин белгилешет. Ошентип, коллектив тынымсыз окуу аркылуу аялдардын профессионалдык жактан өсүшүнө салым кошууда. Платформанын өзү инструктордук дизайн, маркетинг жана билим берүү долбоорлорун башкаруу боюнча эксперттер болгон үч кыз тарабынан ачылган. Максаты — мугалимдерге билим берүү тармагындагы илимдин эң алдыңкы жетишкендиктери менен таанышууга мүмкүнчүлүк берүү. Эксперттер мугалимдерге 21-кылымдын мугалиминин жөндөмүн өнүктүрүүгө жардам берүү үчүн курстарды иштеп чыгышкан. Бул курстар платформада өткөрүлөт жана жайгашкан жерине карабастан, ар бир мугалим үчүн жеткиликтүү.

«Биз билим берүү системасында заманбап санариптик технологияларды колдонуу курсун иштеп чыктык жана насаатчыларды колдоо программасын даярдадык. Натыйжада республиканын бардык аймактарынан келген 1000ден ашык мугалимдерди даярдадык. Биздин коллектив долбоордун жыйынтыгы менен абдан сыймыктанат. Мугалимдерден чоң суроо-талапты көрүп, долбоорду иштеп чыктык. Инвестициялык каражаттардын жардамы менен биздин команда мугалимдер үчүн онлайн билим берүү платформасын жана окутуунун нейропсихологиясынын принциптерин жана онлайн окутуунун негизги ыкмаларын эске алган биринчи кесиптик өнүгүү курстарын иштеп чыкты.         

                                   Айсулуу Жамангулова, MUGALIM долбоорунун негиздөөчүсү.

MUGALIM командасы мугалимдерди гана даярдабастан, өзүн да активдүү өнүктүрүүдө. Ошентип, 12 жуманын ичинде долбоордун негиздөөчүлөрү бизнести акселерация, таасирди өлчөө жана башкаруу, санариптик трансформация,  краудфандинг, жүрүм-турумдук интуиция сыяктуу беш модулдан турган БУУнун Өнүктүрүү программасында билим алышат. Кыздар башка өлкөлөрдөн келген ишкерлер менен бир командада иштешет жана биргелешкен натыйжалардан жана тармактык байланыштардан шыктанышат. BOOST программасы аларды өз ишин кеңейтүү үчүн өнөктөштөрдү табуу жана дүйнөлүк деңгээлдеги эксперттерден насаатчылык колдоосун алуу мүмкүнчүлүгү менен өзүнө тартты. Кошумчалай кетсек, долбоор сунушталып жаткан учурда продукцияны жакшыртуу жана Борбор Азиянын башка өлкөлөрүнүн рыногуна чыгуу үчүн каражат издеп жаткан.

Жыйынтыктап айтканда, гендердик стереотиптер жана маданий нормалар көп учурда аялдардын жана кыздардын санариптик технологияларга жетүүсүнө тоскоол болуп, алардын МКТ секторунда ишке орношуу мүмкүнчүлүктөрүн азайтарын белгилей кетүү керек. Аялдар, биринчи кезекте, болгон социалдык нормалардан улам үй-бүлөлүк чектөөлөргө көбүрөөк дуушар болушат, демек, санарипке өтүү процессинен четтетилет. Тилекке каршы, санариптик инструменттерге жетүү, ээлик кылуу жана пайдалануу гендердик нейтралдуу эмес, бирок Бириккен Улуттар Уюмунун Өнүктүрүү программасы аялдардын билимин жана компетенциясын өнүктүрүүгө багытталган демилгелерди активдүү колдойт.

Маалымат үчүн.

BOOST: Women Innovators (новатор аялдар) курсу 2022-жылдын февраль айында башталган. Бул гендердик теңчиликти алга жылдыруу үчүн инновацияларды жана технологияны колдонгон региондогу инноватор аялдар үчүн ачык сынак. Аймакта ишкер аялдар дагы эле сейрек кездешээрин жана венчурдук капиталды каржылоо жагынан аялдар өзгөчө аз көрсөтүлүп жатканын моюнга алуу менен, аялдар жетектеген стартаптарды, кичи жана орто ишканаларды, социалдык ишканаларды, коммерциялык эмес уюмдарды жана академиялык мекемелерди бекемдөөгө, консолидациялоого жана бириктирүүгө багытталган жана алардын инновациялык идеяларын жана чечимдерин кеңейтүүгө жардам берет.

15-марттагы сынактын жабылышында 300гө жакын адамдан арыз түшкөн. 11-майдан баштап 55 инноватордон турган тандалган топ 12 жумалык BOOST акселерация курсун өтүүдө.