БУУӨП менен ОБСЕнин биргелешкен Европа Биримдиги тарабынан каржыланган «Борбордук Азиядагы уран калдыктары менен байланышкан көйгөйлөрдү чечүүгө кызыкдар тараптарды тартуу. II этап» аймактык долбоорунун алкагында 11-ноябрында Миң-Куш айылында Кыргыз Республикасынын Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин, «Росатом» Атомдук энергия боюнча мамлекеттик корпорациясынын, ЕБРР, ОБСЕ жана БУУӨПтүн Координациялык тобунун радиациялык коопсуздук боюнча жогоруда аталган уюмдардын ишинин жүрүшү жөнүндө жергиликтүү калктын арасында коомдук талкууларды өткөрүү максатында жыйыны болуп өттү.

Жыйынга «Росатом» Атомдук энергия боюнча мамлекеттик корпорациясынын өкүлдөрү катышып, Миң-Куш айылынын тургундарына уран калдыктарын рекультивациялоо боюнча иштердин практикалык аткарылышынын жүрүшү тууралуу айтып беришти. Тактап айтканда, «Росатом» Атомдук энергия боюнча мамлекеттик корпорациясынын өкүлү Дерябин мырза белгилегендей: «Кыргызстандагы эң кооптуу объекттер бул Кажы-Сай жана Миң-Куш. Кажы-Сайда бардык иштер бүткөрүлдү. Миң-Кушта негизги маселе – калдык сактоочу жайдын айланасын калыбына келтирүү жана коопсуз ташууну камсыз кылуу үчүн топурактын, абанын жана суунун радиациялык мониторингине, ошондой эле радиациялык гигиенага өзгөчө көңүл бурулууда».

Жергиликтүү калктын маалымдуулугун жогорулатуу жана уран объекттерин рекультивациялоодо радиациялык коркунучтар жөнүндө алардын түшүнүгүн жогорулатуу үчүн ОБСЕ жергиликтүү калкты радиациялык коопсуздук маселелерине кеңири тартууга багытталган иш-чараларды жүргүзүүдө. Ош шаарындагы Орхус Борбору жана Миң-Куш, Шекафтар жана Майлуу-Суу шаарларындагы Коомдук экологиялык маалымат борборлору менен биргеликте жаштарды тартуу менен жергиликтүү калк үчүн маалыматтык-билим берүү акциялары байма-бай өткөрүлүп турат. Жергиликтүү калк үчүн экологиялык жана радиациялык коопсуздук боюнча усулдук жана көргөзмө-маалыматтык материалдар таратылууда.

БУУӨП тарабынан ар тараптуу маалымдоо кампаниясы жарандык коомду тартуу менен социалдык-экономикалык багыттагы чакан гранттарды ишке ашыруу менен коштолууда. Ачык сынактын жыйынтыгында уран калдыктары сакталган жерлерди башкарууга берилгендик сезимин калыптандыруу, жамааттарга альтернативдүү жашоо каражаттарын өнүктүрүүгө жардам берүү жана уран калдыктары сакталган жайлардын терс таасиринин ыктымалдыгын азайтуу максатында азыркы учурда жети бейөкмөт уюм Миң-Куш, Орловка, Ак-Түз, Майлуу-Суу, Шекафтар жана Сумсар сыяктуу жергиликтүү жамааттарды активдештирип жатат.

Долбоор жөнүндө:

Европа Биримдиги тарабынан каржыланган «Борбордук Азиядагы уран калдыктары менен байланышкан көйгөйлөрдү чечүүгө кызыкдар тараптарды тартуу. II этап» аймактык долбоордун максаты – маалымдуулукту жогорулатуу жана Тажикстандын, Кыргызстандын жана Өзбекстандын жергиликтүү жамааттарынын деңгээлинде мурдагы уран калдыктары боюнча гендердик жана тобокелдиктерди эске алган социалдык багыттагы чечимдерди колдоо аркылуу уран калдыктарынын адамдарга, жашоо каражаттарына жана айлана-чөйрөгө терс таасиринин тобокелдигин азайтуу. Мындан тышкары долбоордун максаты – жарандык коомдун мураска калган уран объектилерин башкарууга катышуусуна жана катышуусуна көмөктөшүү, калктын маалымдуулугун жогорулатууга жана чакан гранттарды ишке ашырууга багытталган.