Mayıs 2021 itibarıyla BM Kalkınma Programı UNDP'nin Türkiye'deki Mukim Temsilcisi olarak göreve başlayan Louisa Vinton, Türkiye’deki ilk saha ziyareti için Gaziantep’teydi. UNDP Türkiye’nin yerel sosyoekonomik kalkınmayı desteklediği Gaziantep ilinde sürdürdüğü çalışmaların sonuçlarını yerinde inceleyen Louisa Vinton, GESOB Maske Üretim Merkezi ile Mekanik Biyolojik Ayrıştırma ve Biyogaz Tesisi’ni ziyaretinin yanı sıra Gaziantep Model Fabrika’nın resmi açılışına da katıldı.

29 Haziran 2021, Ankara - UNDP Türkiye’nin yeni Mukim Temsilcisi Louisa Vinton ilk saha ziyaretini, Türkiye’nin güneydoğudaki Suriye sınır bölgesinde yer alan, 2,2 milyon nüfusu ve güçlü girişimcilik ve ticaret kültürüyle imalat sanayiinin yeni merkezi konumunda olan Gaziantep’e gerçekleştirdi.

Resmi rakamlara göre 450 binden fazla Suriyeli ile Türkiye’nin en çok Geçici Koruma altındaki Suriyeli nüfusa ev sahipliği yapan ikinci kenti olan Gaziantep’te UNDP Türkiye, yerel düzeyde dayanıklılığı artıracak ve sürdürülebilir büyümeyi destekleyici çalışmalar yürütüyor.

Gaziantep’e düzenlenen saha gezisi ile bu çalışmaları yerinde gözlemleyen Mukim Temsilci Louisa Vinton, GESOB Maske Üretim Merkezi, Mekanik Biyolojik Ayrıştırma ve Biyogaz Tesisi’ni ziyaretlerinin yanı sıra Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve yerel paydaşlar ile bir araya gelerek Gaziantep Uygulamalı Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezi’nin (Model Fabrika) resmi açılışına katıldı.

Mukim Temsilci Louisa Vinton’ın saha gezisi, günlük 25 bin maske üretimi ile Gaziantep sanayi bölgesini COVID-19’a karşı kişisel korucuyu ekipman ile destekleyen GESOB Maske Üretim Merkezi ile başladı.

 ILO ve UNDP’nin Türkiye’de COVID-19 küresel salgınıyla mücadele planının bir parçası olarak uygulanan ve Avrupa Birliği (AB) ve KfW Kalkınma Bankası tarafından finanse edilen ortak projesi, Gaziantep Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (GESOB) ile yüz maskesi üretim ve dağıtımını kapsıyor.

Ücretsiz olarak dağıtılan maskeler, yaklaşık 4.500 KOBİ ve 40.000 çalışanın faaliyette olduğu ilin sanayi bölgesindeki binlerce insanın ihtiyacını karşılıyor. Bu kapsamda bugüne kadar 1,7 milyon maske üretimi tamamlanarak GESOB’a bağlı 72 meslek odası tarafından ücretsiz olarak dağıtıldı.

Küçük işletmelerin, esnaf ve sanatkarların yanı sıra çalışanların ve bölgeye gelen müşteri ve ziyaretçilerin kişisel koruyucu ekipmana erişimiyle COVID-19 pandemisi ile mücadelede dayanıklılıklarını artırmayı amaçlayan proje, aynı zamanda, Suriyeliler ve yerli vasıflı işgücü için koruyucu ekipman üretim sektöründe iş fırsatları sağlayarak, yerel sosyo-ekonomik güçlenmeyi de destekliyor.

Model Fabrika açılışı

GESOB Maske Üretim Tesisi ziyaretinin ardından, Mukim Temsilci Vinton, Gaziantep Model Fabrika’nın resmi açılışını yapmak üzere Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Gaziantep Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Ünverdi, sanayiciler ve yerel paydaşlar ile bir araya geldi. Açılış öncesinde Gaziantep Model Fabrika’yı ziyaret eden Louisa Vinton, dijitalleşme ve yalın üretim konusunda şirketlere rehberlik edecek merkezin faaliyetlerini inceledi.

Bölgedeki imalat sanayinde yapısal bir dönüşüme destek olmayı hedefleyen Gaziantep Model Fabrika, Türkiye’nin ve Avrupa’nın en büyük uygulamalı yetkinlik, yenilikçilik ve dijital dönüşüm merkezi olmayı amaçlıyor.

UNDP’nin AB mali desteği ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı işbirliğinde yürüttüğü Suriye Krizine Yanıt Olarak Türkiye’de Dayanıklılık Projesi - İstihdam Yaratımı Bileşeni kapsamında İzmir, Gaziantep ve Mersin’de Uygulamalı Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezleri (Model Fabrikalar) kuruldu.

İmalat sanayinde aktif şirketlere uygulamalı eğitimler ve danışmanlık hizmeti de verecek olan Model Fabrikalar ile yerel işletmeler ve KOBİ’lere dijitalleşme ve yalın üretim konularında rehberlik edilerek imalat sanayiinde verimlilik artışı sağlanması hedefleniyor.

İnovasyon ve Endüstri 4.0 uygulamaları ile yerel imalat sanayiini dönüştürerek verimliliği artırmayı ve işletmelerin rekabet güçlerine katkıda bulunarak ihracat için yeni kanallar açmayı amaçlayan Model Fabrikaların, ev sahibi Türk topluluklar ve Geçici Koruma altındaki Suriyeliler için yeni istihdam olanakları yaratması ve sürdürülebilir büyümeye katkı vermesi planlanıyor.

Model Fabrikalar, her ne kadar dijital dönüşüm ve üretimde verimliliğe odaklansa da, Türkiye’de yaşayan Suriyelilerin ekonomik entegrasyonu açısından da önem taşıyor. Proje, hem Suriyeliler hem de ev sahibi toplulukların, herkes için insana yakışır iş, sürdürülebilir gelir ve onurlu yaşam yaratacak kapsayıcı ve sürdürülebilir büyümeden eşit biçimde yararlanmasını hedefliyor.

Mekanik Biyolojik Ayrıştırma ve Biyogaz Tesisi yolda

Mukim Temsilci Louisa Vinton, Gaziantep Model Fabrika açılışının ardından şehrin gün geçtikçe artan atık sorununa sürdürülebilir ve çevreci çözümler üretecek olan Mekanik Biyolojik Ayrıştırma ve Biyogaz Tesisi’ni (MBT) ziyaret etti.

AB tarafından finanse edilen Suriye Krizine Yanıt olarak Türkiye’de Dayanıklılık Projesi’nin İLBANK ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesi iş birliğiyle yürütülen “Belediye Hizmetlerini Güçlendirme Bileşeni” kapsamında kurulan Mekanik Biyolojik Ayrıştırma ve Biyogaz Tesisi, 10 milyon dolar yatırım maliyeti ile UNDP’nin en büyük projelerinden biri.

450 bine yakın Suriyeli ile Türkiye’nin en çok mülteci ağırlayan ikinci kenti olan Gaziantep’te nüfus artışına paralel olarak kentin alt yapı gelişimi ve belediye hizmetlerine yönelik ihtiyaçları da artıyor. Evsel katı atık konusu ise bu ihtiyaçlar arasında ön sırada geliyor.

UNDP’nin Belediye Hizmetlerini Güçlendirme Bileşeni, 2018 yılından bu yana Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ile birlikte yaptığı çalışmalarla şehrin atık yönetiminin geliştirilmesine destek veriyor.

Yılda 100 bin ton atık işleme kapasitesine sahip olacak şekilde tasarlanan tesiste, yaklaşık 22 bin ton biyobozunur atığın işlenmesi ile 4.100 MWh/y elektrik üretimi; yaklaşık 23 bin ton ATY ve yaklaşık 17 bin ton geri dönüştürülebilir atık (plastik, metal) kazanımı hedefleniyor.

Ekonomik verimliliği ve çevresel faydaları ile ülke çapında atık yönetimine örnek projelerden biri olan ve kullandığı teknolojiler ile şimdiden dünyadaki öncü tesislerden olmaya aday MBT’nin Ağustos 2021’de açılması planlanıyor.

Mukim Temsilci Louisa Vinton’ın ilk saha gezisini gerçekleştirdiği Gaziantep ili ve Suriye Krizi’nden etkilenen diğer illerde UNDP, AB’nin mali desteği ve yerel kurumlar, sanayi odaları ve iş dünyası kurumları ile işbirliği içinde ekonomik entegrasyon, sosyal uyum, yerel kapasitenin desteklenmesi ve bölgesel kalkınmayı merkezine alan çalışmalar yürütüyor.

UNDP, sürdürülebilir kalkınma konusundaki 50 yılı aşkın uzmanlığı ile dayanıklılık merkezli, yerel ve sürdürülebilir kalkınma perspektifini odağına alan projeleri aracılığıyla Suriye Krizi nedeniyle ortaya çıkan sorunlara uzun vadeli, kapsamlı ve yapısal çözüm önerileri getiriyor.

Detaylı bilgi için: Faik Uyanık, İletişim Birimi Başkanı, UNDP Türkiye. faik.uyanik@undp.org

E.Ruşen İnceoğlu, UNDP Türkiye Suriye Krizine Yanıt ve Dayanıklılık Projesi İletişim Uzmanı rusen.inceoglu@undp.org