UNDP’nin Şanlıurfa’daki Sıfır Atık çalışmaları ekonomiye 1,1 milyon TL kazandırdı

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye’nin, 2017 yılında “Sıfır Atık” vizyonu ile başlattığı girişim kapsamında, 2021 yılında Şanlıurfa’nın Haliliye ilçesinde 369 ton atık geri dönüştürülerek ülke ekonomisine 1,1 milyon TL kazandırıldı. Uygulama ile ayrıca, 4 bin 182 yetişkin çam ağacının kesilmesinin ve 300 milyon litre suyun kirletilmesinin de önüne geçilmiş oldu. T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ortaklığında uygulanan proje, 2017-2021 yılları arasında hayata geçirildi.

Amerika Birleşik Devletleri Nüfus, Mülteciler ve Göç Bürosu (PRM) tarafından 3 milyon ABD Doları bütçe ile fonlanan girişim, UNDP Türkiye Suriye Krizine Yanıt ve Dayanıklılık Portföyü altında, Geçici Koruma Altındaki Suriyeli nüfusunun yoğun olduğu Kilis ve Şanlıurfa’nın Haliliye ilçesinde uygulandı. Bu kapsamda, yoğun göç baskısı altındaki pilot bölgelerde atık yönetimi uygulamalarını iyileştirmek ve toplum temelli, katılımcı bir atık yönetim sistemi geliştirerek toplumsal uyumu desteklemek amacıyla yerel idareler ve belediyelerle birlikte çalışıldı. “Sıfır Atık” sistemlerinin kurulması, etkin, verimli ve sürdürülebilir atık yönetimi ve bertarafı konularında gerekli plan, strateji ve politikaların geliştirilmesi, halkın çevre ve atık konularındaki duyarlılığının artırılması amacıyla 2 yıl süreyle çeşitli faaliyetler gerçekleştirildi.

Şanlıurfa’da pilot bölge seçilen Haliliye Belediyesi’ne verilen destek kapsamında, toplam 10 milyon değerinde teknik ekipman ve araç desteği sağlandı. İlçenin farklı noktalarına, okullara ve kamu binalarına atık toplama kumbaraları kondu, atık malzemelerin atılması karşılığında kalem veren makineler bölgedeki 10 noktaya yerleştirildi. Geri dönüşüme teşvik amacıyla, Suriyelilerin ve ev sahibi topluluk üyelerinin atıkları getirerek ücretsiz temizlik malzemesi alabilecekleri bir market kuruldu. Çalışmalar sonucunda, 2021 yılında Haliliye ilçesinde 246 ton kağıt, 56 ton plastik, 45 ton metal, 22 ton cam, binlerce pil ve yüzlerce litre atık yağın geri dönüştürülmesi sağlanarak ekonomiye 1 milyon TL’den fazla katkı yapılmış oldu.

Girişim dahilinde ayrıca Haliliye ve Kilis’te öğretmenler, kamu çalışanları ve belediye personellerine yönelik Sıfır Atık konusunda bilinçlendirme eğitimleri, Suriyeli ve ev sahibi topluluk üyesi kadınlar için geri dönüşüm atölyeleri, geri dönüşüm konusunda mesleki eğitimler, ilk ve orta öğretim öğrencileri için hazırlanan bilgilendirici animasyonlar ve hanelere dağıtılan bilgilendirici ekipmanlarla da yerelde sıfır atık ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşılması amacıyla toplum desteği oluşturulması hedeflendi.

Haziran 2021’de tamamlanan girişim, UNDP’nin dayanıklılık temelli kalkınma yaklaşımına dayanıyor ve Suriyeli nüfusunun yoğun olduğu bölgelerde toplulukların işgücü piyasalarına erişimini yaygınlaştırmak, geçim kaynaklarını iyileştirmek, sosyal uyumu artırmak ve yerel kurumların dayanıklılığını güçlendirerek kamu hizmetlerini iyileştirmeyi hedefleyen çalışmaların bir parçası.