Әлемдік қауымдастық Украинадағы қақтығыстың салдарынан миллиондаған украиндықтар өз елінен кетуге мәжбүр болған үлкен адам азаптарын тоқтатқысы келеді. Жағдай барлық украиндықтардың қауіпсіздігіне қауіп төндіреді және әлемнің басқа бөліктеріндегі қақтығыстар сияқты әйелдер мен қыздарды, әсіресе босқындар мен үйден кетуге мәжбүр болған адамдар арасында сексуалдық және гендерлік зорлық-зомбылық қаупін арттырады. БҰҰ Даму бағдарламасы (БҰҰДБ) Украина ішіндегі және босқындарды қабылдайтын көрші елдердегі қақтығыстардан зардап шеккен адамдарды қолдау жөніндегі БҰҰ-дың агенттіктер жүйесінің жауапты шараларына қосылды. Украинада, Ауғанстан мен Сахелден бастап Мьянма мен Йеменге дейінгі көптеген басқа дағдарыстық жағдайлар мен қақтығыстардағыдай, ұзақ мерзімді шешімдерді табу үшін бітімгершілік қызметке, қақтығыстардың алдын алуға және бейбіт құрылысқа әйелдердің толық, тең құқылы және елеулі қатысуын кеңейту өте маңызды.

Бұл тәсіл сондай-ақ климаттың өзгеруіне және қоршаған ортаның тозуына қарсы күресте, сондай-ақ осы жылы Әйелдердің жағдайы жөніндегі комиссияның тақырыбы болып табылатын апаттар қаупін төмендетудің тиімділігін арттыру үшін қолданылады. Әйелдер климаттық және экологиялық салаларда шешуші рөл атқарады. Көбінесе олар табиғи ресурстарды басқарудың алдыңғы қатарлы стратегияларының көшбасшылары болып табылады. Бұл рөл әйелдерге тиімді және тұрақты шешімдерді табуға және қолдануға мүмкіндік береді. Алайда, қоршаған ортаның тозуы және тапшы ресурстар үшін бәсекелестіктің күшеюі гендерлік зорлық-зомбылық қаупін арттырады. Адамның экологиялық құқығын қорғауда тұрған әйелдер, оның ішінде жергілікті әйелдер де қауіп пен зорлық-зомбылыққа жиі тап болады. БҰҰДБ мен Питтсбург университетінің мемлекеттік басқарудағы гендерлік теңдік туралы жаһандық есебі әйелдердің климаттық және экологиялық дағдарыстарға көбірек ұшырағанына қарамастан, олар қоршаған ортаны қорғау және климаттық шешімдер саласында басшылық лауазымдарға ие болуға мүмкіндік бермейтін «шыны төбеге» қарсы тұратынын көрсетеді. Мысалы, бүкіл әлем бойынша табиғат қорғау министрліктеріндегі әйелдердің үлесі орта есеппен 33%-ды құрайды, ал осы маңызды мәселелер бойынша шешімдер қабылдаудағы тепе-теңдік – айрықша сиректілік.

Дегенмен, өзгеріс болуы мүмкін. Бүгінгі таңда БҰҰДБ-ның «Климаттық уәде» бағдарламасы 120 елге сонымен қатар Ұлттық деңгейде анықталатын салымдар (ҰДАС) деп аталатын өзінің климаттық міндеттемелерін көтеруге көмектеседі. Бұл салымдар тұрақты дамудың ғана емес, гендерлік теңдіктің де маңызды құралы болып табылады. Бүкіл әлем бойынша 110 000-нан астам адам ҰДАС бойынша мүдделі тараптардың консультацияларына қатысты және көптеген жағдайларда әйелдер бұл процесті басқарады. «Климаттық уәде» шеңберінде қолдау тапқан екінші  буындағы ҰДАС-тың 96%-ында гендерлік мәселелерге сілтемелер бар, ал бірінші буындағы ҰДАС ішінде бұл көрсеткіш 48%-ды құрайды.

Немесе БҰҰДБ мен серіктестер консорциумы басқаратын «Климаттық әділеттілік үшін феминистік әрекеттер» коалициясына қараңыздар. Оның мақсаты – алдағы бес жыл ішінде климаттық әділеттілік пен гендерлік теңдік саласындағы прогресті жеделдету. Дәл осындай күш-жігер гендерлік-сезімтал экологиялық және климаттық күн тәртібін ілгерілету үшін біздің тірегімізге айналуға тиіс. Атап айтқанда, олар әйелдердің бірегей қажеттіліктері мен перспективаларын ескеріп, олардың қатысуы мен көшбасшылығына белсенді ықпал етуі керек. Олар сондай-ақ әйелдердің климаттық және экологиялық қаржыландыруға қолжетімділігін жақсартуға көмектесуі керек. Бұл өзгерістерді алға жылжыту «домино эффектіне» ие болуы мүмкін. Мысалы, зерттеулер көрсеткендей, парламенттегі әйелдердің өкілдігі жоғары елдер қоршаған ортаны қорғау жөніндегі халықаралық шарттарды ратификациялауы неғұрлым ықтимал.

Жаһандық мақсаттарды, 2022-2025 жылдарға арналған жаңа стратегиялық жоспарымызды және алдағы 2022-2025 жылдарға арналған гендерлік теңдік стратегиясын басшылыққа ала отырып, БҰҰДБ #Теңдік ұрпағына қол жеткізу үшін ұдайы күш-жігер жұмсауды жалғастырады. БҰҰДБ өзі өзгеріп, бүгінде өз қызметкерлері арасында 50-ден 50-ге дейінгі гендерлік теңгерімге қол жеткізді. Біз гендерлік теңдіксіз тұрақты, экологиялық таза және барлығына тең болашақ мүмкін емес екенін білеміз. COVID-19-ға  гендерлік ден қою шараларының жаһандық трекері сияқты ресурстар ұсынатын деректер мен аналитика негізінде елдер әйелдер мен қыздардың қажеттіліктерін «жасыл» қалпына келтіру  күшіне негіздеуі керек. Бұған әйелдердің экономикалық және әлеуметтік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған жаңа саяси шаралар, оның ішінде ақы төленбейтін күтім жұмысы, еңбек нарығы, әйелдерге қатысты зорлық-зомбылық, сондай-ақ климаттың өзгеруі мен қоршаған ортаның тозуы әйелдер мен қыздарға әсер етуі жатады.

Бір нәрсе анық: бүгінде тең құқықты әлем құру ертеңгі күннің неғұрлым тұрақты болуына жағдай жасайды.