2022 жылғы 1-3 сәуір аралығында ЕО-БҰҰ бастамасының «Жарық сәулесі» өңірлік бағдарламасы шеңберінде Орталық Азия елдері мен Ауғанстан үшін студенттер мен жоғары оқу орындарының жас түлектері үшін Spotlight Digital Challenge идеяларының «IT зорлық-зомбылыққа қарсы» онлайн-марафоны өтеді.

Spotlight Digital Challenge жастарға тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізу үшін гендерлік теңдіктің негізгі маңыздылығын, жеке тұлға, қоғам және ел экономикалары үшін гендерлік зорлық-зомбылық шығындарын, гендерлік зорлық-зомбылық туралы статистикалық деректерді жинау проблемаларын түсіндіруге арналған. Қатысушылар технологияның гендерлік зорлық-зомбылықты анықтауға, алдын алуға және оған ден қоюға қалай көмектесетінін білетін болады (СГН). Идеялар марафоны  - бұл қатысушыларға ақпараттық технологиялардың дамуымен таралған жаңа қауіптер мен зорлық-зомбылық түрлері туралы хабардар болуға мүмкіндік береді.

Spotlight Digital Challenge идеяларының «IT зорлық-зомбылыққа қарсы» онлайн-марафоны Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түрікменстан және Өзбекстанның студенттері мен жақында шыққан түлектеріне білім беру интенсивтілігін, гендерлік теңсіздік мәселесі бойынша сарапшылармен өзара әрекеттесуді қамтитын бай бағдарлама ұсынады. Іс-шараның шарықтау шегі «IT зорлық-зомбылыққа қарсы» онлайн конкурс-марафоны болады, оның мақсаты жастарды цифрлық шешімдерді әзірлеуге тарту болып табылады. Іс-шара проблемалардың шешімдерін ұжымдық іздеу үшін қолайлы жағдайлар жасауға, Орталық Азияның бес елінен келген жастар арасында шығармашылық ойлау мен ынтымақтастық дағдыларын көтермелеуге бағытталған. Оларға өз елдеріндегі және жалпы Орталық Азия өңіріндегі әйелдерге қатысты зорлық-зомбылық пен зиянды практикаларды жою жөніндегі іс-қимылдарды қолдау үшін цифрлық шешімдер немесе мобильді қосымшалар тұжырымдамаларын жасау ұсынылатын болады. Марафонның ерекше міндеті - команданың барлық мүшелерінің дауыстары мен тәжірибелері тыңдалатын бірлескен жұмыс үшін орта құру.

Цифрлық шешімдер конкурсының жеңімпаздары 20 000 АҚШ доллары мөлшеріндегі жалпы жүлде қорын бөліседі.

Идеялар марафонының алдында 2022 жылғы 26-27 наурыз аралығында өтетін білім беру интенсивтілігі болады, онда вебинарлар сериясында қатысушылар өңірдің жетекші сарапшыларынан таңдауды шектейтін және гендерлік рөлдерге әсер ететін әлеуметтік нормаларда, формальды заңдарда және бейресми негіздемелерде бекітілген гендерлік алшақтық, бөліну және теңсіздік туралы хабардар болады.

Іс-шара онлайн түрде орыс тілінде өтеді.

Іс-шараның веб-сайты: https://spotlightdigital.org/

Жалпы ақпарат:

Әйелдер мен қыздарға қатысты зорлық-зомбылық адам құқықтарының ең жүйелі және кең таралған бұзушылықтарының бірі болып табылады. Әйелдер мен қыздарға жасалған зорлық-зомбылықтың әсері физикалық, сексуалдық және психикалық денсаулық үшін дереуден ұзақ мерзімді салдарларға дейін түрленеді.  Бұл бүкіл әлем бойынша үлкен жеке, әлеуметтік және экономикалық шығындарға: денсаулық сақтау мен заңгерлік қызметтерге шығындардың өсуінен бастап, өнімділіктің төмендеуіне және жас ұрпақтың әл-ауқатына әсерге дейін  әкеп соғады. Гендерлік теңдік және әйелдердің құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейту толық адами әлеуетке және тұрақты дамуға қол жеткізу үшін орталық мәнге ие, ал әйелдерге қатысты зорлық-зомбылықты түбегейлі жою оның аса маңызды құрамдас бөлігі болып табылады.

«Жарық сәулесі» бастамасы (ағылш. Spotlight Initiative) – 2030 жылға қарай әйелдер мен қыздарға қатысты зорлық-зомбылықтың барлық түрлерін жою бойынша әлемдегі ең ірі мақсатты әрекет. Бұл бастама Еуропалық Одақ пен Біріккен Ұлттар Ұйымы арасындағы жаһандық көпжылдық серіктестік аясында жүзеге асырылуда. Бүгінде «Жарық сәулесі» бастамасы — бүкіл әлем бойынша                25 елдік және өңірлік бағдарламалардың жұмысы. Әрбір бағдарлама әйелдер мен қыздарға қатысты зорлық-зомбылықтың барлық нысандарын жоюдың бірыңғай тұтас негізін айқындайтын 6 компоненттің айналасында құрылған. Бұл тәсіл заңнамадағы және саясаттағы олқылықтарды жоюды, институттарды нығайтуды, гендерлік-әділ нормаларды көтермелеуді, гендерлік зорлық-зомбылық туралы статистикалық деректердегі олқылықтардың орнын толтыруды және әйелдер бірлестіктері мен қозғалыстарының әлеуетін нығайтуды қамтиды.